Κοτλέ και είσαι πάντα κομπλέ Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα

Ραβδωτό, ζεστό, ανθεκτικό, casual και αυθεντικά χειμωνιάτικο το κοτλέ ύφασμα είναι αναπόσπαστο συστατικό του κλασικού στιλ. Σε αυτό το κείμενο θα μιλήσουμε για τη μακρά ιστορία του, τις ποιότητες και τις ιδιότητές του αλλά και για το πώς εντάσσεται σήμερα σε μια σύγχρονη κλασική ανδρική γκαρνταρόμπα.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας ξετυλίξουμε το ιστορικό κουβάρι αυτού του βαμβακερού νήματος. Θα μεταφερθούμε στην αρχαία Αίγυπτο και στις όχθες του ποταμού Νείλου όπου κάποτε άκμαζε η πόλη Φουστάτ, η πρώτη πρωτεύουσα της χώρας πριν μεταφερθεί στο Κάιρο. Εκεί, το πολύτιμο βαμβάκι για το οποίο είναι ακόμη διάσημη η εύφορη κοιλάδα του Νείλου, παραδινόταν στα χέρια των ταλαντούχων υφαντουργών της πόλης για να δημιουργήσουν ένα χοντρό αλλά απαλό ύφασμα με βαθύ πέλος που κατέκτησε σιγά – σιγά τον κόσμο.

Στην αρχή, έγινε γνωστό με το όνομα της πόλης καταγωγής του, δηλαδή ως fustian. Ισπανοί και Ιταλοί πραματευτάδες το έφεραν στις βασιλικές αυλές όλης της Ευρώπης, όπου σύντομα έγινε δημοφιλές εξαιτίας της απαλής υφής του και των θερμαντικών του ιδιοτήτων.

Πορτρέτο του ζωγράφου Nils Kreuger φιλοτεχνημένο από τον Richard Bergh το 1883, ο εικονιζόμενος φοράει κοστούμι με κοτλέ ύφασμα

Λέγεται ότι ο Βασιλιάς της Αγγλίας, Ερρίκος VIII είχε αγαπήσει ιδιαίτερα το fustian το οποίο πρέπει να πούμε ότι χωρίς τις ραβδώσεις είναι το γνωστό σε όλους βελούδο. Άρα ένα πολύ… βασιλικό ύφασμα. Μάλιστα, οι Ιταλοί ακόμη και σήμερα το κοτλέ το ονομάζουν velluto a coste, δηλαδή βελούδο με ραβδώσεις.

Οι ραβδώσεις στο κοτλέ δημιουργήθηκαν αργότερα, άγνωστο το πότε ακριβώς, αλλά πιθανολογείται στην αυγή της βιομηχανικής επανάστασης στη Βρετανία από όπου και πήρε το σημερινό αγγλικό του όνομα: corduroy. Ορισμένοι θεωρούν ότι η λέξη αυτή προέρχεται από την σύντμηση της φράση corde du roi, δηλαδή: κορδόνι του βασιλιά, ωστόσο δεν υπάρχει ιστορική υποστήριξη για αυτόν τον ισχυρισμό.

Όπως και με τόσα άλλα στοιχεία του κλασικού στιλ, ίσως να μην μάθουμε ποτέ με σιγουριά από πού προήλθε. Το σίγουρο είναι ότι για πολλά χρονιά το κοτλέ αποκαλούταν και «βελούδο των φτωχών», ενώ σε κάποιες χώρες της κεντρικής Ευρώπης ακόμη και σήμερα το αποκαλούν με το όνομα της πόλης από όπου το προμηθεύονταν: Manchester.

Η πορεία του στο κλασικό στιλ

Είμαστε στα τέλη του 18ου αιώνα και το κοτλέ πλέον έχει μπει στη βιομηχανική παραγωγή, από ένδυμα των πλούσιων γίνεται το ρούχο των φτωχών. Για δεκάδες χρόνια ήταν η νούμερο ένα επιλογή εργατών και αγροτών, ενώ σταδιακά αρχίζει να το εκτιμά εκ νέου και η αριστοκρατία καθώς το θεωρεί ιδανικό για sport και casual ενδύματα. Γίνεται δηλαδή θεμέλιο του British country style, μαζί με το tweed, τα wax jackets, τα πουλόβερ shetland και τα λοιπά στοιχεία που πλαισιώνουν το συγκεκριμένο στιλ.

Ο ηθοποιός Πολ Τζιαμάτι στην ταινία Holdovers του 2023 ενσαρκώνει ένα καθηγητή κλασικών σπουδών ο οποίος φοράει, τι άλλο, κοτλέ

Από τους κυνηγότοπους της Βρετανίας και τα γήπεδα του γκολφ γρήγορα μεταπηδά στην ακαδημαϊκή κοινότητα, τόσο στους φοιτητές οι οποίοι αναζητούν ένα ευκολοφόρετο και casual ύφασμα όσο και στους καθηγητές που εκτιμούν την ανθεκτικότητα και την ζεστασιά του. Έτσι, το κοτλέ περνάει και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ως θεμέλιο και του Ivy League style και σιγά-σιγά κάνει την μετάβαση από εκπρόσωπος του «κατεστημένου» σε σύμβολο της «επανάστασης».

Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 κοτλέ σακάκια και παντελόνια βρίσκονται στις ντουλάπες όλων των φοιτητών, ακαδημαϊκών, φιλοσόφων και επιστημόνων του πλανήτη που μαζί με τους εργάτες και τους αγρότες προτιμούν αυτό το casual καθημερινό βαμβακερό ύφασμα έναντι στα σκούρα worsted κοστούμια της καθεστηκυίας τάξης.

Η εικόνα του καθηγητή, χωμένου μέσα στα βιβλία και τα χαρτιά του με το κοτλέ του σακάκι, έχει χρησιμοποιηθεί δεκάδες φορές στη μεγάλη οθόνη όπως και στη λογοτεχνία.

Εκτός από λόγιους και επιστήμονες όμως, το κοτλέ έχει χρησιμοποιηθεί για να ντύσει και πολλούς αντισυμβατικούς χαρακτήρες στον κινηματογράφο. Ενδεικτικά αναφέρω τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ στην ταινία του 1976 «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου», στον ρόλο του ρεπόρτερ που αποκάλυψε το σκάνδαλο Watergate και τον Ντάστιν Χόφμαν στον «Πρωτάρη» του 1967.

Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ στην ταινία του 1976 «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου»

Έκτοτε, πολλές φόρες κάποιος σχεδιαστής προσπάθησε να επαναφέρει το κοτλέ στη «μόδα», χωρίς όμως επιτυχία. Η μοίρα αυτού του υφάσματος συνδέθηκε ανεπιστρεπτί με το κλασικό στιλ και τους άντρες που αγαπούν το British country και το Ivy League style.

Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες ιταλικές υφαντουργίες (Zegna, Loro Piana κλπ) έχουν εντάξει στην παραγωγή τους κοτλέ υφάσματα με κασμίρι, μαλλί ακόμη και μετάξι στη σύνθεσή τους, απευθυνόμενες σε ένα κοινό που αναζητά την πολυτέλεια και το διαφορετικό. Μπορείτε να δείτε και φυσικά να αποκτήσετε αυτά τα εκλεκτά υφάσματα στο κατάστημα του Τάκη Στουρνάρα (Αιόλου 45).

Κοτλέ σακάκι από την Zegna

Αυθεντικά 100% βαμβακερά, βαριά και ανθεκτικά κοτλέ υφαίνει από το 1858 η Βρετανική Brisbane Moss. Μπορείτε να τα βρείτε στον Ζαλίδη (Αγίου Μάρκου 16 στον όροφο).

Πώς φοριέται

Σε παντελόνια, σακάκια, κοστούμια ακόμη και πουκάμισα το κοτλέ μπορεί να καλύψει κάθε ανάγκη κατά τους κρύους μήνες του χειμώνα. Αλλά ας τα δούμε αναλυτικά.

Σε σπορ σακάκι το κοτλέ μπορεί να αποδειχτεί πραγματικό πολυεργαλείο

Τα κοτλέ παντελόνια συνδυασμένα με χειμωνιάτικα μάλλινα σακάκια, πλεκτά cardigans, δερμάτινα μπουφάν και wax jackets αποτελούν μια εξαιρετική λύση για κάθε ανεπίσημη περίσταση. Υπάρχει μόνο κάτι που πρέπει να προσέξετε στην περίπτωση που θέλετε να απευθυνθείτε σε ράφτη για το κοτλέ σας παντελόνι: Θα απαιτηθεί περισσότερο ύφασμα για την κατασκευή του παντελονιού, σε σχέση με ένα συνηθισμένο εξαιτίας του πέλους του υφάσματος. Άρα, συμβουλευτείτε τον ράφτη σας σχετικά.

Τα παντελόνια κοτλέ μπορούν να προσθέσουν χρώμα και υφή σε κάθε εμφάνιση

Σε κίτρινο, πράσινο, μπλε, καφέ ή ακόμη και βαθύ κόκκινο, τα κοτλέ παντελόνια προσθέτουν χρώμα και αισιοδοξία μέσα στην ενδυματική μαυρίλα που καλύπτει την εποχή μας. Τολμήστε το!

Σε σακάκι ή κοστούμι τώρα, είναι συνετό να κινηθούμε σε πιο ασφαλείς χρωματικές επιλογές με το καφέ και το σκούρο λαδί να ξεχωρίζουν. Τα κοτλέ σακάκια και κοστούμια (μη ξεχνάμε ότι κοστούμι αποτελείται από σακάκι και παντελόνι κομμένα από το ίδιο τόπι υφάσματος) είναι ιδιαιτέρως ευέλικτα και ανοιχτά σε πολλούς συνδυασμούς.

Ο γνωστός γα την αισθητική των ταινιών του σκηνοθέτης Γουές Αντερσον με κοτλέ κοστούμι

Μπορούν κάλλιστα να πλαισιώσουν ένα πουκαμισάκι με μια πλεκτή γραβάτα, ένα ζιβάγκο ή ένα ζεστό πουλόβερ Shetland για μια κομψή casual εμφάνιση. Προσωπικά, έχω ράψει ένα three-piece κοτλέ κοστούμι, το οποίο με συνοδεύει σε όλες τις χειμωνιάτικες εκδρομές τα τελευταία χρόνια καθώς είναι ιδανικό για βόλτες σε καλντερίμια και εξοχές, σε αντίθεση με τα «εργασιακά» worsted και flannel.

Σύμφωνα με τον έμπορο υφασμάτων Τάκη Στουρνάρα: «η συμπεριφορά του υφάσματος είναι καλή αν και είναι σχετικά ευαίσθητο ειδικά αν έχει πρόσμιξη σε κασμίρι / μετάξι».

Κοστούμι κοτλέ σε καφέ χρώμα

Σε πουκάμισο τώρα, το κοτλέ είναι αναμφίβολα casual. Ιδανικό για να φορεθεί – χωρίς γραβάτα προφανώς – με παντελόνια jeans κάτω από χοντρές ζακέτες και δερμάτινα jackets ,αλλά όχι σε συνδυασμό με κοστούμι και σε καμία περίπτωση άλλο κοτλέ.

Εν κατακλείδι

Κύριοι, το κοτλέ είναι ένα αρχαίο ύφασμα που έχει αποδείξει την αξία του μέσα στους αιώνες αδιαφορώντας για τις εφήμερες μόδες. Αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή για να προσθέσουμε χρώμα μέσα στον γκρίζο χειμώνα, είναι ιδιαίτερα όμορφο σε casual σακάκια και κοστούμια και πραγματικά εξαιρετικό σε παντελόνια. Μην του γυρνάτε την πλάτη, εντάξτε το στην γκαρνταρόμπα σας και απολαύστε τη βελούδινη ραβδωτή υφή του και τη μοναδική θαλπωρή που προσφέρει. Με κοτλέ είσαι πάντα κομπλέ!

« Υφαντουργίες, ένας βασικός οδηγός
ClassiCon Symposium 2023 »