Derby, το «αθλητικόν» Δημοσιεύτηκε σε: Υποδήματα

Τα στοιχεία που συνθέτουν το σύμπαν της κλασικής ανδρικής ένδυσης και υπόδησης καθιερώθηκαν για έναν απλό λόγο: είναι πρακτικά. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι τα ρούχα, τα παπούτσια, ακόμη και τα αξεσουάρ που φοράμε σήμερα εμείς οι εναπομείναντες λάτρεις του κλασικού στιλ, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δημιουργήθηκαν είτε για τις ανάγκες κάποιας στρατιωτικής επιχείρησης, είτε για σκοπούς αθλητικούς.

Τρανή απόδειξη της παραπάνω διαπίστωσης αποτελούν τα υποδήματα derby. Σύμφωνα με τις δύο επικρατούσες θεωρίες για τη «γέννησή» τους: Η πρώτη τα θέλει να έχουν δημιουργηθεί στη Βρετανία τον 17ο αιώνα για τον 14ο Κόμη του Derby ο οποίος, όντας εύσωμος, αναζητούσε ένα άνετο μποτάκι για το κυνήγι και τα λοιπά «σπορ» της εποχής. Η δεύτερη δε, να έχουν εφευρεθεί από τον Πρώσο αξιωματικό Gebhard Leberecht von Blücher ο οποίος, κατά τους Ναπολεόντειους πολέμους (1803-1815), σχεδίασε μια δετή μπότα ώστε να είναι πιο άνετη για τους στρατιώτες του, συγκριτικά με τις τότε διαθέσιμες. Να σημειωθεί ότι τα περισσότερα σημερινά ανδρικά υποδήματα ξεκίνησαν την «καριέρα» τους ως μπότες, και με την επέκταση της ασφαλτόστρωσης… χαμήλωσαν, φτάνοντας στην τωρινή τους μορφή.

Ο λόγος για τον οποίο τα derby (τα οποία στις ΗΠΑ λέγονται και blucher) είναι πιο άνετα από τον προκάτοχο και μεγάλο ανταγωνιστή τους, τα oxford, εντοπίζεται στο σημείο όπου δένουν τα κορδόνια: Τα oxford έχουν κλειστό σύστημα δεσίματος, δηλαδή τα κομμάτια του δέρματος στο σημείο όπου βρίσκονται οι τρύπες για τα κορδόνια σχεδόν εφάπτονται. Αντίθετα, στα derby οι τρύπες για τα κορδόνια βρίσκονται σε διαφορετικά κομμάτια δέρματος, τα οποία απέχουν το ένα από το άλλο. Το συγκεκριμένο σύστημα δεσίματος ονομάζεται ανοιχτό.

Το ανοιχτό σύστημα δεσίματος, λοιπόν, επιτρέπει στα derby να είναι πιο άνετα, ιδίως για άντρες που διαθέτουν ψηλό cou-de-pied ή μεγάλο πόδι γενικότερα. Αν παρατηρήσετε, όλα ανεξαιρέτως τα αθλητικά υποδήματα, καθώς και οι στρατιωτικές αρβύλες είναι κατασκευασμένα με ανοιχτό σύστημα δεσίματος. Μπορεί στην κοινότητα των ανδρών που αγαπά το κλασικό στιλ τα oxford, τα loafer και τα monk strap να θεωρούνται πιο κομψά και ποθητά υποδήματα, αλλά ο υπόλοιπος πλανήτης «ψηφίζει» derby… δαγκωτό.

Σχετικά με την κλίμακα επισημότητας, το derby βρίσκεται ένα «κλικ» πιο κάτω από το oxford. Θεωρείται, δηλαδή, επίσημο υπόδημα, κατάλληλο να συνοδεύσει κάθε είδους κοστούμι, με μοναδικές εξαιρέσεις τις εμφανίσεις black και white tie. Την ίδια ώρα όμως είναι αρκετά casual για να φορεθεί με βαμβακερά παντελόνια khaki, βαριά κοτλέ, ακόμη και με jeans. Είναι, δηλαδή, ιδανικό παπούτσι για να προστεθεί σε μια αλληλοσυμπληρούμενη γκαρνταρόμπα. Επίσης, είναι πιο άνετο από το oxford, άρα κατάλληλο για άντρες που περπατάνε πολύ.

Αφού αναφερθήκαμε στην καταγωγή και τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα, ας περάσουμε στους διαφορετικούς τύπους των υποδημάτων derby.

Plain derby

Το derby στην πιο απλή μορφή του, χωρίς διακοσμητικά brogue και άλλες φιοριτούρες. Ως εκ τούτου, το πλέον επίσημο μέλος της «οικογένειας». Φυσικά, παράγοντες επισημότητας αποτελούν ακόμα το χρώμα, αλλά και το δέρμα. Ένα ανοιχτό καφέ plain derby σε suede δέρμα είναι πιο casual από ένα αντίστοιχο μαύρο σε λείο δέρμα. Τα plain derby μπορούν κάλλιστα να αντικαταστήσουν τα oxford σε μια εμφάνιση με κοστούμι.

Cap toe derby

Ακριβώς όπως και στην περίπτωση των oxford, τα cap toe derby χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη μιας ακόμη λωρίδας δέρματος, η οποία καλύπτει τη «μύτη» του υποδήματος. Ένα «κλικ» πιο χαμηλά στην κλίμακα επισημότητας από τα plain, τα cap toe derby φοριούνται με κοστούμι, με συνδυασμό παντελονιού-σακακιού, με jeans και ό,τι άλλο φανταστείτε.

Split toe derby

Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι το μπροστινό μέρος τους αποτελείται από δυο κομμάτια δέρματος, τα οποία ενώνονται με μια διακριτή ραφή στη «μύτη» του υποδήματος. Ιδιαίτερος τύπος παπουτσιού, σαφώς πιο casual από τους δύο προαναφερθέντες. Τα τελευταία χρόνια κερδίζουν συνεχώς σε δημοφιλία ανάμεσα στους φίλους του κλασικού στιλ, καθώς μπορούν να φορεθούν με άνεση, τόσο με επίσημη όσο και με ανεπίσημη εμφάνιση.

White Buck

Αν και ανήκουν στην ευρύτερη «οικογένεια» των derby, τα white buck έχουν τη δική τους ιδιαίτερη ιστορία. Το αμερικανικής εμπνεύσεως και αποκλειστικά διαθέσιμο σε λευκό δέρμα ελαφιού υπόδημα είναι ταυτισμένο με το Ivy league style. Καθιερώθηκε από τους φοιτητές που θέλησαν να πάνε «κόντρα στο κατεστημένο» και γι’ αυτό συνήθιζαν να φοράνε τα- πάντοτε λερωμένα -white buck τους με τα τουΐντ σπορ σακάκια και τα φανελένια παντελόνια τους. Πλέον, θεωρούνται κυρίως καλοκαιρινό υπόδημα, ιδιαίτερα διαδεδομένο ανάμεσα στους Αμερικανούς δανδήδες.

Apron toe / Moc toe derby

Ο συγκεκριμένος τύπος διαθέτει ένα ακόμη κομμάτι δέρματος στο επάνω μέρος του υποδήματος, το οποίο μοιάζει με «ποδιά» (“apron” στα αγγλικά) και του χαρίζει την ιδιαίτερη μορφή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα split toe είναι φτιαγμένα με αυτή την «ποδιά».

Τέλος, να διευκρινίσουμε ότι όλοι οι παραπάνω τύποι derby μπορούν να φέρουν και brogues, αλλά θα ήταν φλύαρο εκ μέρους μας να τους παραθέσουμε αναλυτικά όλους σε αυτό το κείμενο.