Επιχείρηση: «καμπαρτίνα» Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα
Κατά την προσωπική και ταπεινή μου άποψη, η καμπαρτίνα είναι το ιδανικό πανωφόρι για το κλίμα της Ελλάδας. Μπορεί για τον υπόλοιπο κόσμο να θεωρείται ως φθινοπωρινό και ανοιξιάτικο ένδυμα, αλλά οι -ως επί το πλείστον- ήπιοι χειμώνες της χώρας μάς επιτρέπουν τη χρήση της ακόμη και εν μέσω καταχείμωνου.
Από το γραφείο μέχρι μια εκδρομή και από μια βραδινή έξοδο έως μια βόλτα κάτω από τον συννεφιασμένο ουρανό, η καμπαρτίνα συνιστά ένα από τα βασικά θεμέλια κάθε κλασικής ανδρικής γκαρνταρόμπας.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή και πρώτα απ’ όλα από το όνομα. Η λέξη καμπαρτίνα προέρχεται από την αγγλική λέξη “gabardine”, η οποία κατά τον 15ο αιώνα χρησιμοποιείτο για κάποια ιερατικά ράσα και άλλα φτωχικά ενδύματα. Μόνο όταν το 1879 ο Thomas Burberry πήρε την πατέντα για το αδιάβροχο διαγωνάλ ύφασμα που δημιούργησε, η λέξη “gabardine” επανανοηματοδοτήθηκε και καθιερώθηκε.
Το ύφασμα gabardine ήταν αρχικά από μαλλί, το οποίο είχε αδιαβροχοποιηθεί με τη χρήση λανολίνης πριν από την ύφανσή του. Αργότερα, χρησιμοποιήθηκε και βαμβάκι για τη δημιουργία υφάσματος gabardine, ενώ στις ημέρες μας σειρά έχουν πάρει και πολλές συνθετικές ίνες. Για τους εραστές του αυθεντικού, οι καμπαρτίνες είναι φτιαγμένες από 100% βαμβακερό ύφασμα gabardine.
Το gabardine είναι ένα σφιχτό ύφασμα με, όπως προείπαμε, διαγώνια ύφανση (twill), η οποία του επιτρέπει να αναπνέει την ώρα που η λανολίνη εμποδίζει τις σταγόνες της βροχής να το διαπεράσουν -εν μέρει τουλάχιστον. Φτιαγμένο για να αντιμετωπίζει τα στοιχεία της φύσης, το ύφασμα gabardine έδειξε για πρώτη φορά τις δυνατότητές του προστατεύοντας τον εξερευνητή Roald Amundsen κατά τη διάρκεια της αποστολής του στον Νότιο Πόλο το 1911, πριν ξεκινήσει τη λαμπρή του σταδιοδρομία στα θέατρα των επιχειρήσεων του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Στα χαρακώματα γεννήθηκε και ο πιο γνωστός τύπος του πανωφοριού από ύφασμα gabardine, το trench-coat (trench είναι στα αγγλικά το όρυγμα), το οποίο φέρει μια σειρά χαρακτηριστικών για τα οποία θα μιλήσουμε ευθύς αμέσως, αφού ξεκαθαρίσουμε ότι όλα αυτά τα στοιχεία προστέθηκαν καθαρά για λόγους λειτουργικότητας και όχι για εφέ.
Στις αυθεντικές στρατιωτικές καμπαρτίνες τα μανίκια είναι τύπου raglan. Το ύφασμα, δηλαδή, του μανικιού ξεκινά από τον λαιμό, καλύπτει τους ώμους και καταλήγει στα χέρια, σε αντίθεση με τα συνηθισμένα μανίκια, τα οποία ξεκινούν από τους ώμους. Τα raglan διαθέτουν και αυτά πολεμική καταγωγή, με το όνομα τους να προέρχεται από τον FitzRoy Somerset. Τον πρώτο βαρόνο του Raglan του οποίου, κατά μια εκδοχή, ακρωτηριάστηκε το δεξί του χέρι και γι’ αυτό ζήτησε από τον ράφτη του ένα ένδυμα που να φοριέται με μεγαλύτερη ευκολία χρησιμοποιώντας το ένα χέρι. Σύμφωνα με την έτερη εκδοχή, ο βαρόνος αναζητούσε ενδύματα για τους στρατιώτες του τα οποία θα επιτρέπουν την ελευθερία κινήσεων κι έτσι κατέληξε στα εν λόγω μανίκια.
Οι πρώτες καμπαρτίνες που εμφανίστηκαν στα χαρακώματα του Α’ ΠΠ ήταν σταυρωτές και έφεραν επωμίδες. Η χρήση τους ήταν πολλαπλή, εκτός από το να φέρουν τον βαθμό -εάν αυτός υπάρχει, σχεδιάστηκαν και για να μπορούν να φιλοξενήσουν μάσκες αερίων, γάντια και ενίοτε σφυρίχτρες.
Το έξτρα κομμάτι υφάσματος το οποίο οι αυθεντικές trench coats φέρουν στο δεξί στήθος (gun patch) υπάρχει για να απορροφά την ανάκρουση από την εκπυρσοκρότηση του τυφεκίου, αλλά και για να προστατεύει το όπλο από την βροχή, όποτε αυτό είναι δυνατόν.
Η περιοχή του λαιμού θωρακίζεται από μεταλλικά θυλάκια (hook & eye) που κλείνουν σφιχτά και μέχρι πάνω την καμπαρτίνα. Επίσης, υπάρχει μια έξτρα λωρίδα υφάσματος κρυμμένη περιμετρικά του κολάρου της (throat latch), η οποία δένει και ασφαλίζει την περιοχή του λαιμού όταν η βροχή και ο αέρας το απαιτούν. Αυτό το λουρί, σε μεταγενέστερους καιρούς, έγινε πολύ δημοφιλές στα τζάκετ μοτοσυκλέτας.
Οι στρατιωτικού τύπου καμπαρτίνες εξοπλίζονται επίσης με ζώνη που φέρει ενσωματωμένους μεταλλικούς κρίκους σε σχήμα “D”, οι οποίοι προορίζονταν για τη μεταφορά χειροβομβίδων, ξιφολογχών και άλλων πολεμικών εφοδίων. Στην άκρη των μανικιών υπάρχουν λουριά που σφίγγουν σε δερμάτινες πόρπες με σκοπό να εμποδίσουν την είσοδο του αέρα και της βροχής ενώ η πλάτη προστατεύεται με ακόμη περισσότερο ύφασμα gabardine, ένα χαρακτηριστικό το οποίο ονομάζεται αγγλιστί “back saddle” και μοιάζει σαν μια μικρή κάπα πάνω από την πλάτη του ενδύματος.
Οι τσέπες είναι διαμπερείς, καθώς επιτρέπουν την πρόσβαση τόσο εξωτερικά (όπως όλες οι τσέπες), όσο και εσωτερικά. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος να έχει πρόσβαση σε αντικείμενα τα οποία μεταφέρει στις τσέπες του παντελονιού ή του σακακιού, χωρίς να χρειάζεται να ξεκουμπώσει την καμπαρτίνα του. Ένα άκρως βολικό χαρακτηριστικό, θα έλεγα.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα του “The suit, a Machiavellian Approach to Men’s Style”, αξιότιμο κ. Nicholas Antongiavanni (σ.σ. ψευδώνυμο γνωστού πολιτικού συμβούλου στις ΗΠΑ) “trench-coats are for the trenches”, σε απλά ελληνικά «τα πανωφόρια χαρακωμάτων είναι για τα χαρακώματα». Ο συγγραφέας θεωρεί ότι οι στρατιωτικού τύπου καμπαρτίνες δεν αρμόζουν για εντός πόλεως εμφανίσεις και προκρίνει το σχέδιο balmaccan για αστικές περιπλανήσεις. Η αλήθεια είναι ότι το μονόπετο, αποψιλωμένο από επωμίδες, προστατευτικά ανάκρουσης και λοιπά χαρακτηριστικά, σχεδόν μινιμαλιστικό θα λέγαμε, σχέδιο του πανωφοριού balmaccan είχε πολλούς οπαδούς, με τους λάτρεις του Ivy League Style να είναι από τους πιο ένθερμους.
Το πανωφόρι balmaccan εμφανίστηκε στην Σκωτία στα 1800 και αρχικά κατασκευαζόταν από βαριά μάλλινα υφάσματα. Η άνετη και χαλαρή γραμμή του λέγεται ότι προέρχεται από τον τρόπο που τύλιγαν οι Σκώτοι Highlanders τα θρυλικά καρό υφάσματα που τους προστάτευαν από το κρύο.
Τα balmaccan, τα οποία επίσης φέρουν μανίκια raglan, κατασκευασμένα από ύφασμα gabardine αποτελούν εξαιρετική εναλλακτική για όσους δεν έλκονται από την παραδοσιακή, στρατιωτικού τύπου, καμπαρτίνα. Προσωπικά, διαθέτω δύο καμπαρτίνες και οι δυο σε σχέδιο balmaccan, αλλά στόχος μου είναι κάποια στιγμή να προσθέσω στην συλλογή μου και μια στρατιωτικού τύπου. Ίδωμεν…
Όπως και να έχει, είτε αυθεντική trench-coat είτε balmaccan, ένα πανωφόρι από ύφασμα gabardine είναι κομψό, διαχρονικό, άκρως λειτουργικό και ιδανικό για τις ημέρες και νύχτες της άνοιξης και του φθινοπώρου, καθώς και για τις περισσότερες του χειμώνα, ειδικά αν ζείτε σε νότια περιοχή της χώρας. Για ιστορικές εταιρείες που ακόμη κατασκευάζουν καμπαρτίνες, μπορείτε -αν το επιθυμείτε-να διαβάσετε το κείμενο μας εδώ. Αν όμως η τιμή για μια καινούργια Burberry ή Aquascutum είναι αποτρεπτική, υπάρχουν εταιρείες όπως η Francis Campelli σε πιο λογικές τιμές, ενώ προσιτή στην περίπτωση της χώρας μας είναι και η επιλογή της επί παραγγελία κατασκευής σε έναν από τους ράφτες που μπορείτε να βρείτε στον χάρτη μας.