Γράμμα στον νεότερο εαυτό μου Δημοσιεύτηκε σε: Προτάσεις
Πριν από λίγο καιρό, λάβαμε μήνυμα από έναν νεαρό φίλο του Μονόπετου, το οποίο και παραθέτω αυτούσιο: «Θα ήθελα να ρωτήσω αν έχετε σκεφτεί να κάνετε μία ολοκληρωμένη ανάρτηση με το ακόλουθο θέμα: Πώς το στιλ συσχετίζεται με την ηλικία. Παρατηρώ συχνά νέους άνδρες οι οποίοι έχουν την καλή θέληση να ντυθούν ωραία, ξοδεύουν πολλά χρήματα σε ρούχα και αξεσουάρ, τα οποία όμως φαίνονται αταίριαστα πάνω τους. Ένα three-piece ή ένα σταυρωτό blazer, όσο ποιοτικό και αν είναι, φαίνεται παράταιρο σε άτομο κάτω των τριάντα ετών. Μου φαίνεται επίσης ότι ένας άνδρας ωριμότερης ηλικίας, ίσως γύρω στα πενήντα και πάνω, μπορεί να φορέσει με άνεση σχεδόν κάθε τύπο κομψού ρούχου (αναφέρεστε σε ένα βαθμό στην επιρροή της ηλικίας στο άρθρο για τη sprezzatura). Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο αν υπάρχουν δεδομένοι κανόνες σχετικά με το τι φοριέται ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα καθενός και τι όχι. Είναι ένα θέμα για το οποίο θα ήθελα να δω τις απόψεις της σελίδας σας».
Αφού πρώτα με εξέπληξε ευχάριστα η ορθογραφία και η συντακτική δομή του μηνύματος (σπάνιες συγγραφικές αρετές για την εποχή μας), θυμήθηκα τα νιάτα μου. Τότε που, χωρίς ίντερνετ και κοσμοπολίτικες εμπειρίες, προσπαθούσα να βρω τον δικό μου δρόμο και προσωπικό στιλ στο χάος αυτό που αποκαλείται ανδρική ένδυση.
Βλέπετε, οι έφηβοι είναι αλυσοδεμένοι στο άρμα της μόδας που οδηγούν μουσικοί και αθλητές. Η ανάγκη για κοινωνικοποίηση και αποδοχή τούς αναγκάζει να μιμηθούν και ν’ αντιγράψουν με κάθε λεπτομέρεια τη «στολή» που φοράει κάθε «φυλή» στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν. Στις μέρες μου, δεν ήσουν «ροκάς» αν δεν φορούσες Dr. Martens, σκισμένο τζιν παντελόνι και δερμάτινο Perfecto. Απλά.
Όταν έκανα τη σταδιακή μετάβαση στο κλασικό στιλ δεν γνώριζα καν ότι λέγεται κλασικό, πολλώ δε μάλλον ότι το διέπουν κανόνες. Το μόνο που ήξερα είναι ότι μου αρέσουν τα σακάκια και τα ρούχα που φορούσαν οι άντρες του παλιού ελληνικού και ξένου κινηματογράφου. Πάντα αναρωτιόμουν ποιος ήταν ο λόγος που ανάγκασε τους άνδρες να σταματήσουν να ντύνονται έτσι. Φευ…
Το πρώτο μου κλασικό κομμάτι το βρήκα στα 17 μου, στην ντουλάπα του πατρικού μου. Ήταν το παλτό του μόνου παππού που γνώρισα. Το δεύτερο ήταν το δερμάτινο safari jacket του πατέρα ενός φίλου, το οποίο κυριολεκτικά άρπαξα στα 20 μου για λίγες χιλιάδες δραχμές. Το τρίτο ήταν το πρώτο μου επί παραγγελία ένδυμα, ένα «ορφανό» μαύρο κοτλέ σακάκι που μου έραψε γύρω στα 22 ο Γιώργος Κωβαίος. Βλέπετε, εγκλωβισμένος ακόμη στα εφηβικά μου πρότυπα νόμιζα ότι υπήρχε μόνο ένα ανδρικό χρώμα τότε: το μαύρο. Πού να ‘ξερα…
Όλα αυτά τα αναφέρω για να καταλήξω στην απάντηση του ερωτήματος που υπέβαλε ο φίλος του Μονόπετου και είναι απλή: το κλασικό στιλ δεν έχει ηλικία. Το αντίθετο μάλλον συμβαίνει. Οι τάσεις της εκάστοτε μόδας είναι αυτές που θα πρέπει ν’ αποφεύγονται από μια ηλικία και έπειτα.
Όμως, ας δούμε το θέμα λίγο πιο πρακτικά ανά δεκαετία ζωής του άντρα, με μερικές προτάσεις και συμβουλές που μακάρι να μου τις έδινε κάποιος όταν ήμουν πιο νέος.
Τα φλεγόμενα 20
Μιλάμε για τη δεκαετία κατά την οποία ο άντρας αρχίζει ν’ αφήνει πίσω του την εφηβεία και ό,τι αυτή σημαίνει. Ολοκληρώνει την προσωπικότητά του, κάνει νέες παρέες, σπουδές, ταξίδια και έχει τις πρώτες του εμπειρίες σε επαγγελματικό περιβάλλον. Η αλλαγή γκαρνταρόμπας επιβάλλεται, αλλά δεν επιτυγχάνεται σ’ όλες τις περιπτώσεις. Τις προτάσεις μας για το χτίσιμο μιας πιο επαγγελματικής ιματιοθήκης τις έχουμε καταγράψει εδώ.
Το μυστικό σ’ αυτή την περίοδο είναι να ξέρει κανείς να ντύνεται για την περίσταση και να μάθει να χρησιμοποιεί τα υφάσματα και τα αξεσουάρ. Ένα three-piece κοστούμι είναι ιδανικό για πιο επίσημες περιστάσεις αν είναι φτιαγμένο από ένα φίνο σκούρο worsted ύφασμα, αλλά αν είναι από tweed σε γήινο χρώμα μπορεί να φορεθεί σχεδόν παντού. Ένα σταυρωτό blazer με επίχρυσα κουμπιά ίσως είναι υπερβολικό για έναν 25άρη, αν όμως τα κουμπιά είναι πιο διακριτικά, κοκάλινα ίσως ή μεταλλικά αλλά παλαιωμένα, τότε μεταμορφώνονται σ’ ένα ενδυματικό «υπερόπλο» για κάθε ηλικία. Το ζήτημα είναι να βρει κάποιος την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται για να φορέσει αυτά που του αρέσουν, χωρίς ν’ ανησυχεί για την καζούρα από φίλους και συναδέλφους αλλά και δίχως να προκαλεί με τις επιλογές του. Ένα γκρι ορφανό σακάκι μ’ ένα απλό καρό πουκάμισο και μια πλεχτή γραβάτα μπορούν να φορεθούν κυριολεκτικά παντού.
Οι συμβουλές μας γι’ αυτή την ηλικία συνοψίζονται στις εξής:
• Επένδυσε σε ποιοτικά υποδήματα και αξεσουάρ (γραβάτες, μαντιλάκια, κλπ). Θα σε συντροφεύουν για δεκαετίες.
• Ένα-δυο κοστούμια είναι αρκετά. Πειραματίσου με ορφανά σακάκια που είναι πολυχρηστικά.
• Μην ξεχνάς την casual πλευρά. Δεν θα πας εκδρομή στα Ζαγοροχώρια με oxfords, ούτε για μπύρες με παπιγιόν. Θα πας όμως και στις δύο περιπτώσεις μ’ ένα ζευγάρι chukka boots, ένα ζιβάγκο και ένα ορφανό σακάκι.
• Αν θέλεις να φορέσεις γραβάτα, φόρεσε. Αν θες να ντυθείς καλύτερα από τον μέσο όρο, κάν’ το! Τα αρχικά πειράγματα σύντομα θα εξελιχθούν σε κομπλιμέντα.
• Σ’ αυτή τη δεκαετία ελάχιστοι έχουν οικονομική άνεση. Στο ίντερνετ και στα καταστήματα με vintage ρούχα και αξεσουάρ κρύβονται θησαυροί. Μάθε να αναγνωρίζεις την ποιότητα ώστε να μη χάνεις ευκαιρίες.
Τα περίεργα 30
Η δεκαετία 30-40 είναι αυτή κατά την οποία οι περισσότεροι άντρες «νοικοκυρεύονται». Όμως, την ίδια στιγμή κάποιοι νιώθουν ακόμη έφηβοι και αρνούνται να αποχωριστούν το t-shirt από τη συναυλία των Metallica στη Νέα Σμύρνη ή το τζιν που φορούσαν όταν χόρευαν στην «Αυτοκίνηση». Στα 30 ο άνδρας μπορεί να φορέσει ό,τι θέλει. Το πρόβλημα έγκειται σ’ όσα θα ήταν σώφρον να σταματήσει να φοράει. Δεν έχω σπουδάσει ψυχολογία, αλλά αυτή η ενδυματική προσκόλληση στην εφηβεία που διακρίνει ορισμένους, ίσως χρίζει λακανικής ανάλυσης. Όπως και να έχει, όταν διαβεί τον Ρουβίκωνα των 30 ετών, η ταπεινή άποψή μας είναι ότι ο άντρας θα πρέπει να έχει ως μοναδικό κριτήριο την ποιότητα και τη σωστή εφαρμογή.
Η κλασική ανδρική ένδυση, λόγω της ευελιξίας της, δίνει τη δυνατότητα σε όποιον το επιθυμεί να έχει πλειάδα εμφανίσεων με πολύ λίγα, υψηλής όμως ποιότητας, κομμάτια. Αν μπορούσα να μιλήσω στον 30χρονο εαυτό μου, θα του έλεγα: «Πλέον ξέρεις ακριβώς τι θες, άρα σπούδασέ το, μάθε τα πάντα γι’ αυτό, αποταμίευσε, πάρε τον χρόνο σου και απόκτησέ το». Αν το έκανα τότε, σήμερα στα 40+ θα είχα μια πιο ολοκληρωμένη γκαρνταρόμπα.
Τι 40, τι 50, τι 60…
Οι άνθρωποι έχουν μόνο δύο τρόπους να αποκτήσουν γνώσεις: τον θεωρητικό και τον εμπειρικό. Η θεωρητική γνώση κατακτάται μέσω της ανάγνωσης βιβλίων, δοκιμίων και -ορισμένες φορές- δημοσιογραφικών κειμένων, όπως αυτά που δημοσιεύουμε εδώ στο Μονόπετο. Όμως, η εμπειρική γνώση κερδίζεται πιο άμεσα, καθώς η λέξη «εμπειρία» δεν είναι τίποτα άλλο από την απλή συσσώρευση λαθών. Μέσα από τα λάθη μαθαίνουμε πώς την επόμενη φορά να κάνουμε κάτι σωστά. Όταν ένας άνδρας έχει φτάσει πλέον τα 40, έχει κάνει πολλά λάθη στη ζωή του και ακόμη περισσότερα σχετικά με τις ενδυματικές του επιλογές. Το ερώτημα είναι αν έχει μάθει κάτι από αυτά. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι πιο καλοντυμένοι άντρες τα έχουν τα χρονάκια τους και αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι.
Σ’ αυτές τις ηλικίες, ο μόνος κανόνας που υπάρχει είναι: τα ρούχα δεν σε κάνουν νέο. Η εικόνα ενός 50άρη με σκισμένα τζιν, τρέντι μπλουζάκια και πολύχρωμα αθλητικά παπούτσια μόνο αμηχανία προκαλεί. Δεν ξεγελά κανένα.