Στα ενδότερα ενός σακακιού Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα
Τα σακάκια είναι σαν τους ανθρώπους. Εύκολα τους κρίνεις από την εξωτερική εμφάνιση αλλά μόνο αν διεισδύσεις στο μυαλό τους δύνασαι να τους καταλάβεις πραγματικά. Έτσι, ο αρχάριος μπορεί εύκολα να εντυπωσιαστεί από τη μάρκα, το χρώμα και το κόψιμο, αλλά ο έμπειρος ξέρει ότι πρέπει να ψάξει στο εσωτερικό του σακακιού για να ανακαλύψει την πραγματική ποιότητα του ενδύματος.
Τα σακάκια δεν είναι αυτό που φαίνονται. Όσον αφορά τη δημιουργία τους, θεωρούνται ως το τεχνικά δυσκολότερο ένδυμα, τόσο της ανδρικής όσο και της γυναικείας ιματιοθήκης. Πίσω από το εξωτερικό ύφασμα, του οποίου η ποιότητα καθορίζει εν πολλοίς και την τιμή του ενδύματος, κρύβονται τα θεμέλια του σακακιού. Ο καμβάς ή καναβάτσο είναι ένα χοντρό ύφασμα από αλογότριχα, το οποίο χαρίζει την τρισδιάστατη φόρμα στο σακάκι. Στο καναβάτσο, με μικρές βελονιές, στηρίζει ο ράφτης του χειροποίητου ενδύματος την αρχιτεκτονική τού κάθε επί παραγγελία σακακιού είτε πρόκειται για blazer, sport coat είτε για κοστούμι.
Στη σύγχρονη βιομηχανία της ένδυσης, και δη της ανδρικής, σπάνια θα συναντήσετε στα εμπορικά καταστήματα ένα σακάκι με ραμμένο καναβάτσο. Ακόμη και αν χρυσοπληρώσει κάποιος για να αποκτήσει ένα σακάκι «επώνυμο», εύκολα μπορεί να πέσει θύμα της άγνοιας και τελικά να έχει επενδύσει σε ένα σακάκι του οποίου το καναβάτσο έχει συγκολληθεί (fused) με το εξωτερικό ύφασμα. Τα σακάκια με fused canvas, εξαιτίας του χαμηλού κόστους παραγωγής τους, έχουν κυριαρχήσει στην αγορά ετοίμων ενδυμάτων, και μόνο αν κάποιος επιλέξει made to measure ή ακόμη καλύτερα bespoke μπορεί να αποφύγει τον θανάσιμο εναγκαλισμό τους.
Η τεχνική του fused canvas μπορεί να εξοικονομεί από τις βιομηχανίες του ετοίμου ενδύματος τεράστια ποσά που δεν επενδύονται σε εξειδικευμένους ραφτάδες, αλλά επίσης επιβαρύνει τον καταναλωτή με ένα χαμηλής ποιότητας, ασφυκτικά ζεστό (εφόσον λόγω της κόλλας το ύφασμα δεν αναπνέει) και εξαιρετικά βραχύβιο σακάκι. Μια απαλή βροχή ή μια επίσκεψη στο καθαριστήριο πολλές φορές είναι ικανή για να φέρει στο φως την κατασκευαστική ατέλεια του σακακιού με συγκολλημένο καναβάτσο. Μικρές ζάρες θα αρχίσουν να εμφανίζονται στα σημεία του σακακιού όπου βρίσκεται αυτή η ανίερη συμβίωση, κυρίως στο σημείο που καλύπτει το στήθος, εξαιτίας της χημικής αντίδρασης του νερού ή του ατμού με την κόλλα. Μέσα σε ένα με δυο χρόνια, ακόμη και με ελάχιστη χρήση, το σακάκι θα είναι έτοιμο για τον κάδο της ανακύκλωσης.
Τα ειδοποιά γνωρίσματα
Για να διαπιστώσει κάποιος εάν έχει μπροστά του ένα ποιοτικό σακάκι, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει είναι να πιάσει με τα ακροδάχτυλα του ενός χεριού το εξωτερικό ύφασμα και με τα ακροδάχτυλα του άλλου χεριού τη φόδρα. Σε περίπτωση που το σακάκι είναι ποιοτικό θα γίνει άμεσα αντιληπτή η ύπαρξη ενός τρίτου υφάσματος ανάμεσά τους, αλλιώς το καναβάτσο και το εξωτερικό ύφασμα θα συμπεριφέρονται ως ένα ενοποιημένο πανί. Σε αυτό το γνώρισμα υπάρχει μια εξαίρεση: τα ναπολιτάνικα σακάκια δεν έχουν καναβάτσο παρά μόνο στα πέτα, αλλά για τα Τζάκα Ναπολιτάνα με τους spalla camicia ώμους θα μιλήσουμε εκτενέστερα σε άλλο κείμενο, αφιερωμένο ειδικά σε αυτά τα αποδομημένα αριστουργήματα.
Ο δεύτερος τρόπος είναι να δει την πίσω μεριά των πέτων του σακακιού. Εάν υπάρχουν μικρές ανεπαίσθητες βελονιές τότε το σακάκι που βρίσκεται μπροστά του είναι όχι μόνο υψηλής ποιότητας αλλά μάλιστα κατά πάσα πιθανότητα χειροποίητο. Υπάρχει μια μηχανή η οποία μπορεί να κάνει τις βελονιές στα πέτα αλλά και πάλι σημαίνει ότι το συγκεκριμένο σακάκι είναι παρασάγγας ανώτερο από αυτά με συγκολλημένο καναβάτσο. Η εν λόγω συμβουλή μπορεί να φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμη σε περίπτωση που επισκεφθείτε ένα από τα εκατοντάδες καταστήματα μεταχειρισμένων vintage ενδυμάτων που λειτουργούν σε όλη την Ευρώπη αλλά δυστυχώς όχι στην Ελλάδα. Με λίγο ψάξιμο και αρκετή τύχη μπορεί κάποιος να βρεθεί μπροστά σε ένα πραγματικό ενδυματολογικό θησαυρό.
Το τρίτο στοιχείο είναι αν το σακάκι έχει λειτουργικές κουμπότρυπες στα μανίκια, δηλαδή αν κουμπώνουν κανονικά και δεν είναι τα κουμπιά ραμμένα μόνο για λόγους… παράδοσης. Δυστυχώς, το εν λόγω γνώρισμα τα τελευταία χρόνια το έχουν υιοθετήσει και μερικές από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες έτοιμης ένδυσης, κι έτσι μπορεί κάποιος να συναντήσει ένα σακάκι με λειτουργικές κουμπότρυπες στα μανίκια ακόμη και στα Zara. Και πάλι, αυτό το γνώρισμα είναι εξόχως σημαντικό αν βρίσκεστε σε κατάστημα με μεταχειρισμένα ρούχα, ιδίως στη Βρετανία και στην Ιταλία, χώρες με τεράστια παράδοση στο χειροποίητο ανδρικό ένδυμα.
Σε περίπτωση που το σακάκι ή το κοστούμι δεν είναι μονόχρωμο αλλά είναι καρό (windowpane, prince of wales κλπ) ή ριγωτό (pin stripe, chalk stripe κ.ο.κ.), η προσπάθεια του ράφτη να ταιριάξει τις γραμμές του σχεδίου στις ραφές που ενώνουν τα διαφορετικά κομμάτια του ενδύματος όσο το δυνατό πιο ομοιόμορφα ώστε να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή αρμονία είναι αδιαμφισβήτητο στοιχείο ποιότητας. Στα βιομηχανικά σακάκια δεν υπάρχει ο χρόνος για τέτοιες πολυτέλειες, ούτε φυσικά η άνεση για σπατάλες πολύτιμου υφάσματος.
Ένα ακόμη γνώρισμα είναι οι βελονιές γύρω από τις κουμπότρυπες τόσο στο μανίκι όσο και στο κυρίως σώμα του σακακιού, αλλά και στη μπουτονιέρα. Σε υψηλής ποιότητας έτοιμα ενδύματα, ορισμένες φορές αυτές οι βελονιές γίνονται με το χέρι. Βασικό τους χαρακτηριστικό είναι η ασυμμετρία. Καθώς το ανθρώπινο χέρι δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να πλησιάσει την ακρίβεια μιας μηχανής, οι βελονιές στις κουμπότρυπες δεν έχουν ακριβώς ίδιες αποστάσεις μεταξύ τους. Έτσι, αυτή η ανθρώπινη κατωτερότητα έναντι της μηχανής είναι ίσως η σπουδαιότερη ένδειξη ραπτικής αριστοτεχνίας.
Εν κατακλείδι, όποιος δεν θέλει να πετάει τα λεφτά του στα σκουπίδια και δεν έχει… ρευστότητα πρέπει να κάνει οικονομία και κάποια στιγμή να επενδύσει σε ένα χειροποίητο σακάκι του οποίου η ποιότητα θα τον συντροφεύει για πολλά, δεκάδες με λίγη φροντίδα, χρόνια.