Κατά της μόδας μανιφέστο Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα
Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα τι είναι μόδα. Τουλάχιστον, πώς την αντιλαμβάνεται ο γράφων. Μόδα είναι το παράγωγο των προτάσεων διάσημων οίκων ένδυσης για κάθε μία από τις τέσσερις εποχές του έτους. Επίσης, «της μόδας» θεωρείται ένα ένδυμα ή αξεσουάρ που βλέπεις ξαφνικά πολύ κόσμο να το φορά για κάποιο χρονικό διάστημα. Παραδείγματος χάρη, έχω παρατηρήσει ότι τα τελευταία χρόνια πολλοί άνδρες φορούν αμάνικα καπιτονέ μπουφάν.
Το δεύτερο μπορώ να το καταλάβω. Σε καμία περίπτωση δεν το υιοθετώ αλλά μπορώ να αντιληφθώ τους λόγους για τους οποίους ένας άντρας θα επιλέξει να αγοράσει ένα τέτοιο μπουφάν. Το βλέπει παντού δίπλα του, το φοράνε συνάδελφοί του στη δουλειά, φίλοι του σε εκδρομές, συνεπιβάτες στα μέσα μεταφοράς. Δύσκολα αντιστέκεται κάποιος στην κοινωνική ανάγκη να ανήκει σε μια ομάδα.
Το πρώτο, όμως, αδυνατώ να το δεχτώ. Και όχι μόνο εγώ.
Ο βασικός λόγος που η μεγάλη πλειοψηφία των ανδρών δεν ενδιαφέρεται ουσιαστικά για την ένδυσή της είναι η μόδα. Αυτή που προτείνουν οι διάσημοι οίκοι και κατόπιν κατά έναν τρόπο επιβάλλουν τα καταστήματα-μεγαθήρια του έτοιμου ενδύματος και της fast fashion. Έχοντας αποκτήσει τη λανθασμένη αντίληψη ότι θα ντυθεί -αναγκαστικά- με αυτά που του σερβίρουν πάμφθηνα τα μεγάλα καταστήματα και του έχει προωθήσει η διαφήμιση, ο μέσος άντρας αδυνατεί να απελευθερωθεί από τα δεσμά της μόδας. Γι’ αυτό και συμβιβάζεται. Όταν βλέπεις παντού γύρω σου μακό μπλουζάκια με τεράστιες στάμπες και στα καταστήματα πουλάνε μόνο μακό μπλουζάκια με τεράστιες στάμπες, είναι πολύ πιθανό να καταλήξεις κι εσύ να φοράς μακό μπλουζάκια με τεράστιες στάμπες.
Τα ανδρικά περιοδικά, τα οποία παραδοσιακά διέθεταν ορισμένες σελίδες τους σε θέματα στιλ και κάποτε πουλούσαν εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα μηνιαίως, αντί να ενημερώσουν και να επιμορφώσουν το αναγνωστικό κοινό τους σχετικά με τις επιλογές που έχει όσον αφορά την κάλυψη της βασικής ανάγκης της ένδυσης, προτίμησαν να ακολουθήσουν την πεπατημένη και εμπορικά ελκυστική οδό του αναμασήματος των προτάσεων της εκάστοτε μόδας. Τα αποτελέσματα ήταν θλιβερά και οι επιπτώσεις τους ακόμη τραγικά ορατές.
Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα στα ιντερνετικά, πλέον, ανδρικά περιοδικά, για μόδα θα διαβάσει ο ενδιαφερόμενος κι ουχί για ένδυση. Καθώς βασικός στόχος των οίκων μόδας είναι να εντυπωσιάσουν, στον αγώνα τους να διαφοροποιηθούν από τον ανταγωνισμό, ενδύουν τα μοντέλα τους με (ας τα πούμε) ρούχα που το 99% των ανδρών δεν θα φορούσε ποτέ για να παραστεί σε μια κοινωνική ή επαγγελματική εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές, βέβαια, αυτές οι ρηξικέλευθες (και φαντάζομαι καθόλου άνετες) δημιουργίες ζουν και -ευτυχώς- πεθαίνουν πάνω στις διεθνείς πασαρέλες, χωρίς ποτέ να παραχθούν μαζικά για κατανάλωση. Δυστυχώς, αυτό δεν το καταλαβαίνουν ορισμένοι. Προσφάτως διάβασα το κείμενο μιας κυρίας, fashion-editor ενός ιντερνετικού ανδρικού περιοδικού, η οποία πρότεινε να φοράμε το σακάκι μας τρία νούμερα μεγαλύτερο (oversized το έλεγε) με ζώνη στη μέση – του σακακιού, όχι του παντελονιού. Είναι πρόδηλο ότι η εν λόγω κυρία δεν είδε στον δρόμο κάποιον άντρα να φοράει το σακάκι του μακαρίτη με τη ζώνη αλλά σε κάποια επίδειξη μόδας. Και θεώρησε σωστό να μας ενημερώσει, φευ…
Η μόδα είναι μια μορφή ασχήμιας τόσο απαράδεκτη,
που είμαστε αναγκασμένοι να την αλλάζουμε κάθε έξι μήνες.
Όσκαρ Ουάιλντ.
Οι οίκοι μόδας και κατ’ επέκταση η βιομηχανία ένδυσης, ωθούμενη από την ανάγκη να κατασκευάζει συνεχώς ψευδείς καταναλωτικές ανάγκες (ώστε να έχει λόγο ύπαρξης και κέρδη) έχει επιδοθεί σε έναν ορυμαγδό δημιουργίας νέων «τρεντ». Στόχος της, κυρίως, οι νεότερες ηλικίες καθώς στις ημέρες μας αυτές επηρεάζονται πιο εύκολα από τους δύο κύριους αγγελιοφόρους της μόδας: τους αθλητές και τους τραγουδιστές.
Το ενδιαφέρον της βιομηχανίας της μόδας για τους άντρες άνω των 30 είναι μηδαμινό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί ώριμοι κύριοι, για να ξεγελάσουν τον χρόνο ίσως, ή όπως προαναφέρθηκε για λόγους ευκολίας, να εμφανίζονται δημοσίως με ενδύματα τα οποία δεν περιποιούν τιμή στα γκρίζα τους μαλλιά. Το Μονόπετο αγαπά την κλασική ανδρική ένδυση εξαιτίας ακριβώς των παραπάνω φαινομένων. Η κλασική ανδρική ένδυση δεν αλλάζει κάθε χρόνο. Όταν ένας άντρας αποφασίζει να προμηθευτεί ένα καλοραμμένο σακάκι πραγματοποιεί μια επένδυση τουλάχιστον δεκαετίας. Ένα ζευγάρι oxfords με ραμμένες δερμάτινες σόλες, με τη σωστή φροντίδα, μπορεί να ξεπεράσει τη διάρκεια ζωής του πρώτου ιδιοκτήτη τους χωρίς να χάσει… γραμμάριο από το στιλ του. Η ντουλάπα μου φιλοξενεί σακάκια που αν ήταν άνθρωποι θα παρακολουθούσαν μαθήματα της πρώτης Λυκείου και έχω γνωρίσει κυρίους που τα κοστούμια τους θα είχαν πάρει… διδακτορικό και την ίδια στιγμή μοιάζουν σαν να ράφτηκαν χθες. Εν τέλει, κλασική ένδυση είναι αυτό που περιγράφει ο Άλαν Φλάσερ στον υπότιτλο του βιβλίου του Dressing the man: Kατακτώντας την τέχνη της αιώνιας μόδας. Γιατί το κλασικό, φίλτατε αναγνώστη, είναι πάντα διαχρονικό.
Σε μια εποχή που η διαφήμιση σου υπαγορεύει να σπάσεις τους κανόνες, η κλασική ένδυση ζητά να τους μάθεις, να τους μελετήσεις, και όταν πλέον τους έχεις κατακτήσει, τότε -εφόσον θέλεις- να τους αμφισβητήσεις. Ακόμη όμως κι αν εντρυφήσει κάποιος στην sprezzatura (την τέχνη του να είσαι πάντα κομψός χωρίς να δείχνεις ότι προσπάθησες γι’ αυτό) οι γενικοί κανόνες είναι αυτοί που θα φροντίσουν το αποτέλεσμα να είναι αρμονικό κι ουχί… ταμτακικό.
Ένα παράδειγμα συνετής χρήσης του κανόνα απαντάται στο μέγεθος των πέτων ενός σακακιού. Σύμφωνα με την κλασική ανδρική ένδυση θα πρέπει το μέγιστο πλάτος τους να είναι 8 – 10 εκατοστά. Εκείνοι που κατά τη δεκαετία του 60 ακολούθησαν τη μόδα της εποχής με τα πολύ λεπτά πέτα των 4 εκατοστών, πλέον βλέπουν τα σακάκια τους να μαζεύουν σκόνη. Όσοι έμειναν πιστοί στον κανόνα, μπορούν να τα φορέσουν σήμερα, αύριο, μετά από πέντε χρόνια, χωρίς καμία επιφύλαξη.
Εδώ στο Μονόπετο δημοσιεύουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα αυτούς τους κανόνες ώστε κάθε άντρας να μπορεί να σχηματίσει το δικό του προσωπικό στιλ μακριά από… μόδες.