Οι τρεις δρόμοι του κοστουμιού Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα

Σαν βγεις στον πηγαιμό για την απόκτηση ενός νέου κοστουμιού ή σακακιού, τρεις είναι οι δρόμοι που μπορείς να ακολουθήσεις.

Έτοιμο ή – αγγλιστί – Ready-to-wear (από εδώ και πέρα RTW στο κείμενο).

Ημιέτοιμο, αλλιώς Made-to-measure (από εδώ και πέρα MTM στο κείμενο).

Επί παραγγελία (στα αγγλικά, Bespoke).

Στο παρακάτω κείμενο θα αποπειραθούμε να εμβαθύνουμε σε αυτούς τους τρεις όρους θέλοντας να ξεκαθαρίσουμε τα όποια «θολά» σημεία και να βοηθήσουμε τον αναγνώστη του Μονόπετου να αποφασίσει, έχοντας στη διάθεσή του όλα τα στοιχεία, ποιον δρόμο θα επιλέξει.

Έτοιμο

Τα RTW κοστούμια και σακάκια (και κατ’ επέκταση όλα τα ενδύματα, υποδήματα και αξεσουάρ) είναι αυτό που λέει το όνομα τους: έτοιμα να φορεθούν. Αυτό που βλέπεις, αυτό και παίρνεις. Ο πελάτης δεν μπορεί να παρέμβει πουθενά στο σακάκι ή το κοστούμι παρά μόνον κατόπιν της απόκτησής του -ένα κόντεμα στο παντελόνι ή κάποιες μικρές παρεμβάσεις στο σακάκι.

Το ύφασμα, η γραμμή, η φόδρα, τα κουμπιά, όλες οι λεπτομέρειες έχουν επιλεχθεί από την εταιρεία κατασκευής. Ο πελάτης μπορεί να διαλέξει από τα υπάρχοντα χρώματα και μοτίβα, όσα τουλάχιστον υπάρχουν στο νούμερό του.

Σχετικά με την εφαρμογή, εάν είστε ευλογημένοι με αρμονικές αναλογίες, πιθανόν να βρείτε κάτι που να σας εφαρμόζει σωστά, χωρίς να χρειαστείτε τη βοήθεια ράφτη. Βλέπεις, φίλε αναγνώστη, τα RTW κοστούμια και σακάκια έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί για να μπορούν να χωράνε σε όσους περισσότερους γίνεται, γι’ αυτό και δεν εφαρμόζουν σωστά σε κανέναν. Ή -για να είμαι πιο ακριβής- εφαρμόζουν σε ελάχιστους.

Στο θέμα της ποιότητας τώρα, η βεντάλια ανοίγει πολύ. Το φάσμα του RTW περιλαμβάνει από πολυεστερικά κοστούμια και σακάκια «του κιλού», τα οποία πωλούνται για 30 και 40 ευρώ στα μεγάλα καταστήματα της fast fashion αλλά και στα μικρά «κινέζικα» κάθε γειτονιάς, έως πανάκριβες χειροποίητες δημιουργίες της ιταλικής Kiton που κοστολογούνται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ. Στο πεδίο του RTW έχουν μπει πλέον ακόμη και μεγάλοι bespoke οίκοι του εξωτερικού, οι οποίοι προσφέρουν έτοιμα μεν, υψηλότατης ποιότητας δε, κοστούμια και σακάκια στο κοινό που μπορεί να διαθέσει το βαρύ αντίτιμο του κόστους τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους οίκους Rubinacci και Attolini από τη Νάπολη, τον Βρετανό ράφτη Edward Sexton και τους Γάλλους Cifonelli.

Το σίγουρο είναι ότι, είτε αποκτήσει κάποιος ένα πλαστικό made in china κοστούμι των 99 ευρω είτε ένα με εξαιρετικό ύφασμα και πολύ δουλειά στο χέρι από την Kiton αντί 9.999 ευρώ, στα μέτρα του 100% δεν πρόκειται να είναι.

Και στα δύο παραπάνω ενδεχόμενα, απαιτείται η βοήθεια ενός ράφτη ώστε να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν καλύτερη εφαρμογή. Βέβαια, στο ακριβό κοστούμι, η αμοιβή του ράφτη έχει νόημα. Στο φτηνό όχι και τόσο, καθώς το ύψος της αμοιβής μπορεί να είναι μεγαλύτερο από την ίδια την αξία του ρούχου. Σε κάθε περίπτωση όμως, εφόσον επιλέξετε ένα RTW κοστούμι ή σακάκι, σώφρον είναι να υπολογίσετε στην τελική τιμή και το κόστος των όποιων μετατροπών θα απαιτηθούν. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στην αγορά second hand ενδυμάτων τα οποία, αν και μπορεί να μην είναι, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως RTW.

Ημιέτοιμο

Η πλέον αναπτυσσόμενη τάση στον χώρο της κλασικής ανδρικής ένδυσης είναι αναμφίβολα το MTM. Κατά την ταπεινή μου άποψη, η εν λόγω μέθοδος θα υπερκεράσει το RTW τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον όσον αφορά στους άντρες που φορούν κοστούμι και σακάκι γιατί τους αρέσει και όχι γιατί τους επιβάλλεται.

Ας εξηγήσουμε, όμως, αναλυτικά τη διαδικασία που απαιτεί το MTM. Το πρώτο πράγμα που γίνεται, όταν κάποιος επισκέπτεται ένα ατελιέ MTM, είναι να φορέσει το σακάκι «πρότυπο». Πάνω σε αυτό, οι υπεύθυνοι του ατελιέ θα σημειώσουν όλα τα απαραίτητα μέτρα του πελάτη. Το μήκος του σακακιού, το ύψος των μανικιών ώστε να εφαρμόζουν σωστά, αν θέλει άνοιγμα ή στένεμα στο στήθος και ούτω καθεξής. Ο πελάτης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στα μοντέλα που προσφέρει κάθε ατελιέ, για παράδειγμα αν το σακάκι του θα είναι σταυρωτό ή μονόπετο, αλλά δεν μπορεί να επέμβει στο σχέδιο. Δεν μπορεί να ζητήσει μεγαλύτερα ή μικρότερα πέτα ή επιπλέον τσέπες ή κάτι άλλο πιο ιδιαίτερο και προσωπικό.

Εφόσον παρθούν τα μέτρα και καταγραφούν οι επιθυμίες του πελάτη (συνήθως υπάρχει ποικιλία σε υφάσματα, φόδρες και κουμπιά), τα στοιχεία στέλνονται σε ένα εξειδικευμένο εργοστάσιο το οποίο κατασκευάζει το σακάκι, σύμφωνα με αυτά. Έπειτα από λίγες εβδομάδες, το σακάκι φτάνει στο ατελιέ ,όπου και γίνεται πλέον πρόβα φορεμένο στον πελάτη. Εφόσον τακτοποιηθούν και οι τελευταίες λεπτομέρειες, ο πελάτης παραλαμβάνει ένα σακάκι το οποίο έχει κατασκευαστεί με ύφασμα της επιλογής του, λίγο-πολύ στα μέτρα του, με εφαρμογή παρασάγγας ανώτερη από οποιοδήποτε RTW. Ανάλογα με το ατελιέ και το εργοστάσιο με το οποίο συνεργάζεται, ένα MTM κοστούμι ή σακάκι μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να έχει περισσότερη δουλειά στο χέρι, προσοχή στη λεπτομέρεια και sartorial «πινελιές» από ένα bespoke.

Αν θέλουμε να συνοψίσουμε, το MTM κοστούμι ή σακάκι είναι σαφώς πιο προσωποποιημένο από ένα αντίστοιχο RTW, αλλά όχι τόσο όσο ένα bespoke. Στα προτερήματα συγκαταλέγονται επίσης, η καλύτερη εφαρμογή σε σχέση με ένα RTW, η σχετική ποικιλία σε ποιοτικά υφάσματα και το γεγονός ότι βλέπεις τη γραμμή και το σχέδιο πριν από την απόκτησή του (όλα τα ατελιέ MTM έχουν δείγματα των μοντέλων τους φορεμένα σε κούκλες).

Στα μειονεκτήματα μπορούν να προσμετρηθούν η έλλειψη ευελιξίας σε σχέση με το βασικό πατρόν, η αδυναμία παραμετροποίησης του σχεδίου βάσει του σώματος αλλά και της προσωπικής αισθητικής του πελάτη και η συνολική εμπειρία που σου προσφέρει η διαδικασία ραφής ενός επί παραγγελία ρούχου.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα με την αγορά ΜΤΜ στην Ελλάδα είναι ότι υπάρχουν ελάχιστοι εξειδικευμένοι επαγγελματίες, καθώς και κάποιοι επιτήδειοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ράβουν επί παραγγελία -και χρεώνουν ανάλογα- ενώ στην πραγματικότητα κάνουν ΜΤΜ.

Έχε στο νου σου, φίλε αναγνώστη, ότι η πρώτη επίσκεψη σε ένα ατελιέ ΜΤΜ είναι η σημαντικότερη και απαιτείται αρκετή ώρα ώστε να καταγραφούν σωστά τα μέτρα και οι απαιτήσεις του πελάτη. Αν επισκεφθείς ένα ατελιέ ΜΤΜ και ολοκληρώσουν τη διαδικασία σε λιγότερο από μία ώρα, κάτι πάει στραβά.

Επί παραγγελία

Όπως έχω γράψει και στο παρελθόν, πρόκειται για το άγιο δισκοπότηρο της ανδρικής ένδυσης, το χρυσόμαλλο δέρας, την επιτομή του κλασικού στιλ. Σαν βγεις στον πηγαιμό όμως για το bespoke να εύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις, για να παραφράσουμε την Ιθάκη του Καβάφη.

Πριν πας στον ράφτη θα πρέπει να έχεις ψαχτεί. Θα πρέπει να έχεις διαβάσει και πάνω-κάτω να ξέρεις τι θες. Επίσης, να έχεις επιλέξει ύφασμα, συζητώντας τις ανάγκες σου με έναν έμπορο κασμιριών ή τον ίδιο τον ράφτη σου. Αφού, λοιπόν, έχεις κάνει έρευνα αγοράς και έχει καταλήξει, τόσο στο χρηματικό ποσό που θέλεις να επενδύσεις (γιατί για επένδυση πρόκειται), όσο στο σχέδιο (μονόπετο, σταυρωτό κλπ) και τα στοιχεία που το συνθέτουν (με γιλέκο, δεύτερο παντελόνι κλπ) είσαι έτοιμος να χαράξεις τη δική σου ρότα σε μια θάλασσα ελευθερίας.

Μπορείς να διαλέξεις το ύφασμα που θες ανάμεσα από χιλιάδες -κυριολεκτικά- δείγματα και να το μετατρέψεις, πάντα σε συνεργασία με τον ράφτη σου, σε ένα ένδυμα 100% δικό σου.

Αλλά αυτά, εδώ στο Μονόπετο, τα έχουμε αναλύσει διεξοδικά τόσο στο Πρώτη φορά στον ράφτη, όσο και στο Η ραφή ενός σακακιού βήμα-βήμα. Δυο κείμενα τα οποία σας προτείνω να διαβάσετε, εάν σκέφτεστε να προχωρήσετε στην επί παραγγελία ραφή ενός κοστουμιού ή σακακιού.

Νομίζω ότι είναι ωφελιμότερο για τον αναγνώστη, σε αυτές τουλάχιστον τις γραμμές, να γράψω για τις δυσκολίες του bespoke.

Πρώτη και βασικότερη: Το γεγονός ότι θα απευθυνθεί κάποιος σε έναν ράφτη δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα θα τον ικανοποιεί πλήρως. Ουδείς το εγγυάται αυτό. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα παρεξήγησης των επιθυμιών του πελάτη, αλλά και το ανθρώπινο λάθος. Το ράψιμο ενός επί παραγγελία κοστουμιού ή σακακιού είναι μια δημιουργική διαδικασία η οποία όμως, μοιραία, κρίνεται εκ του αποτελέσματος.

Επίσης, υπάρχει η άπιαστη φαντασίωση του πελάτη. Εάν, φίλε αναγνώστη, πας με τη φωτογραφία του Μπραντ Πιτ στον ράφτη σου και του πεις «θέλω αυτό», ενώ εσύ μοιάζεις με τον Κώστα Τσάκωνα, το αποτέλεσμα αποκλείεται να σε αφήσει ικανοποιημένο.

Τέλος, το χειροποίητο επί παραγγελία κοστούμι ή σακάκι δεν είναι για όλους. Όχι, δεν αναφέρομαι στην οικονομική διάσταση του θέματος, άλλωστε ένα bespoke κοστούμι στη χώρα μας κοστίζει λιγότερα από το τελευταίο μοντέλο iPhone. Αναφέρομαι στις μικρές ατέλειες που έχει η δουλειά στο χέρι. Εκεί βρίσκεται η μαγεία του bespoke για τους μύστες και ο αποτρεπτικός παράγων για όσους επιθυμούν να εμφανίζονται «ατσαλάκωτοι».