Γραβατολογίας ανάγνωσμα Δημοσιεύτηκε σε: Αξεσουάρ

Ίσως η πρώτη καταγραφή άνδρα να φοράει μια μικρή, στενή λωρίδα υφάσματος γύρω από τον λαιμό του να είναι στην αρχαία Ρώμη και στους λεγεωνάριούς της, γύρω στον 2ο αιώνα μ.Χ. Το όνομά της στα ελληνικά προέρχεται, σύμφωνα με την wikipedia, «από τη γαλλική cravate, που είναι παραφθορά του croate («Κροάτης»), από τους Κροάτες μισθοφόρους στην υπηρεσία του γαλλικού στρατού, οι οποίοι συνήθιζαν, ήδη από τον 17ο αιώνα, να φορούν ένα χρωματιστό κομμάτι υφάσματος δεμένο στο λαιμό τους». Στην Αγγλία η λέξη cravat χρησιμοποιείται για να περιγράψει τους λαιμοδέτες που φορούσαν κύριοι της καλής κοινωνίας όπως ο Μπρουμέλ κατά τον 17ο-18ο αιώνα. Άμεσος απόγονος αυτού του ενδυματολογικού αξεσουάρ μπορεί να θεωρηθεί η ascot tie.

Έχοντας μια περιπετειώδη πορεία, η γραβάτα πήρε την τελική της μορφή ως προς την κατασκευή της το 1924, όταν ο Jesse Langsdorf από τη Νέα Υόρκη αποφάσισε να κόψει το ύφασμα σε γωνία 45 μοιρών αντί παράλληλα με την ύφανσή του και αντί για ένα κομμάτι χρησιμοποίησε τρία, τα οποία κατόπιν έραψε έτσι ώστε η γραβάτα να πάρει το κλασικό της σχήμα. Ο Langsdorf πήρε πατέντα για την εφεύρεσή του και αργότερα την πούλησε σε όλον τον πλανήτη. Ακόμη και σήμερα οι περισσότερες γραβάτες φτιάχνονται με την ίδια μέθοδο.

Μετάξι και μαλλί

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ποιοτικών γραβατών είναι 100% φυσικά. Η χρήση ινών πολυεστέρα μειώνει μεν τη δαπάνη για τη βιομηχανία ετοίμων ενδυμάτων αλλά το αποτέλεσμα είναι ασφυκτικό για τον λαιμό των ανδρών καθώς τα συνθετικά υλικά έχουν την τάση να προκαλούν εφίδρωση. Το μετάξι είναι το βασικό υλικό της γραβάτας, ενώ το μαλλί χαρίζει ζεστασιά τους μήνες του χειμώνα και ξεχωριστό στυλ, ιδίως αν συνοδεύει ένα τουίντ ή φανελένιο σακάκι.

Υφαντές, τυπωμένες και πλεχτές

Οι μεταξένιες υφαντές γραβάτες έχουν κερδίσει αδιαμφισβήτητα μια θέση στο πάνθεον της κλασικής ανδρικής ένδυσης. Η πλούσια υφή τους χαρίζει όμορφους κόμπους και η βρετανική καταγωγή τους συνιστά εχέγγυο διακριτικής κομψότητας. Τα σχέδια που μπορεί να έχουν (ρίγες, καρό ακόμη και micro-patterns όπως λουλούδια, γεωμετρικά σχήματα, κλπ.) δημιουργούνται κατά τη διαδικασία της ύφανσης, σε αντίθεση με τις τυπωμένες όπου τα περίτεχνα και μερικές φορές φανταχτερά τους σχέδια είναι αποκύημα της μεταξοτυπίας. Οι πλεχτές, μπορούν να είναι τόσο από μαλλί όσο και από μετάξι. Προφανώς, οι πλεχτές μάλλινες γραβάτες δεν ενδείκνυνται για τους καλοκαιρινούς μήνες, πόσο μάλλον δε για την Ελλάδα όπου κατά το θέρος, οποιασδήποτε μορφής λαιμοδέτης δύσκολα υποφέρεται. Οι μεταξένιες πλεχτές γραβάτες όμως, εκτός του ότι μπορούν να φορεθούν περισσότερους μήνες, αποτελούν και στυλιστική δήλωση για όποιον τις επιλέξει. Η ξεχωριστή υφή τους, η αίσθηση που έχουν στα δάχτυλα, ακόμη και ο ήχος που κάνει το μετάξι όταν τις δένεις είναι ξεχωριστός. Μάλιστα, υπάρχει ένας τύπος πλεχτών γραβατών από σκληρό μετάξι, ο οποίος αποκαλείται cri de la soie (η κραυγή του μεταξιού) εξαιτίας αυτού του τόσο χαρακτηριστικού ήχου που κάνουν.

Οι ρίγες κάνουν τη διαφορά

Εξαιρώντας τις μεταξοτυπίες όπου μόνο η φαντασία μπορεί να περιορίσει το σχέδιο, οι υφαντές γραβάτες είναι συνήθως μονόχρωμες, καρό και ριγέ. Οι ριγέ γραβάτες ξεκίνησαν από τη Βρετανία, με τα χρώματα που χρησιμοποιούνταν να είναι αυτά μιας λέσχης ή ενός πανεπιστημίου. Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στις regimental ties οι οποίες είναι στα χρώματα συγκεκριμένων στρατιωτικών σωμάτων όπως των Royal Hussars, των αλεξιπτωτιστών κ.ο.κ. Οι Αμερικανοί αντέγραψαν αυτή την παράδοση με μία μόνο διαφορά. Οι ρίγες στις Βρετανικές regimental ties ξεκινούν από πάνω αριστερά και κατεβαίνουν προς τα δεξιά ενώ των Αμερικανών πάνε αντίστροφα, ξεκινώντας από πάνω δεξιά και κατεβαίνοντας προς τα αριστερά. Καθώς οι regimental ties επικοινωνούν σημειολογικά κάτι πολύ συγκεκριμένο, δηλαδή ότι αυτοί που τις φορούν έχουν υπηρετήσει στο συγκεκριμένο σώμα ή έχουν φοιτήσει στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, καλό είναι να αποφεύγονται από όσους δεν τηρούν τις… προϋποθέσεις. Άλλωστε, υπάρχουν τόσα πολλά χρώματα και επιλογές.

Η γραβάτα έχει λοιδορηθεί όσο κανένα άλλο ανδρικό ενδυματολογικό αξεσουάρ. Για πολλούς είναι ένδειξη κομφορμισμού και υποταγής στο «σύστημα», ενώ για πολλές αραβικές χώρες θεωρείται «δυτική», άρα αυτομάτως καταδικαστέα επιλογή. Στη σημερινή εποχή όμως που δεν επιβάλλεται από τον κώδικα ενδυμασίας των εταιρειών, και ακόμη και οι πολιτικοί την έχουν αποτάξει, η γραβάτα είναι καθαρά έκφραση του προσωπικού στυλ του καθενός. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Η γραβάτα, εξαιτίας της πληθώρας των χρωμάτων, των σχεδίων και των υφών που μπορεί να έχει, συνιστά το πιο προσωπικό στοιχείο στη συνολική εμφάνιση ενός άντρα που αγαπά το κλασικό στιλ.

Για λίγους…

Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη αγορά υπάρχουν χιλιάδες εταιρείες που φτιάχνουν γραβάτες σε κάθε ποιότητα και τιμή. Υπάρχουν όμως και τρεις εταιρείες που αξίζουν ιδιαίτερης αναφοράς. Η πρώτη είναι η Ε. Marinella. Το φημισμένο οικογενειακό γραβατοποιείο της Νάπολης προσφέρει ακόμη χειροποίητα αριστουργήματα υψηλής ποιότητας, φτιαγμένα με τον παραδοσιακό τρόπο της εφτάδιπλης (seven-fold) γραβάτας, όπου ένα μεγάλο κομμάτι μεταξιού διπλώνεται επτά φορές για να δώσει το σχήμα και το απαιτούμενο πάχος, χωρίς να απαιτείται φοδράρισμα.

Επόμενη στάση η Γαλλία και ο οίκος Charvet. Στα ράφια του πολυτελούς καταστήματος στο κέντρο του Παρισιού βρίσκονται εκτεθειμένες υψηλής ποιότητας γραβάτες και μαντιλάκια, ενώ παράλληλα λειτουργεί ραφείο, το οποίο δημιουργεί κάποια από τα ωραιότερα χειροποίητα πουκάμισα του κόσμου, για όποιους αντέχει η τσέπη τους.

Τέλος, υπάρχει ένας οίκος τον οποίο σίγουρα ο αναγνώστης γνωρίζει καθώς πρόκειται για παγκόσμιο πρωταγωνιστή στα είδη πολυτελείας. Ο οίκος Hermes, ο οποίος ξεκίνησε με την κατασκευή σελών για άλογα και σήμερα πουλάει από αρώματα μέχρι έπιπλα, είναι υπεύθυνος για κάποιες από τις πιο ιδιαίτερες γραβάτες που δέθηκαν ποτέ γύρω από αντρικούς λαιμούς. Σήμα κατατεθέν τους, τα ζωηρά χρώματα και τα μικρά σχέδια με παιχνιδιάρικη διάθεση (παπάκια, άλογα, λουλουδάκια και ό,τι άλλο μπορεί ο αναγνώστης να φανταστεί έχει κατά πάσα πιθανότητα φιλοξενηθεί στα μετάξια της Hermes). Ιδιαίτερες γραβάτες, μόνο για όσους εκτός από την οικονομική άνεση έχουν και το ανάλογο… ταμπεραμέντο για να τις υποστηρίξουν.