Είναι βαριά η φανέλα! Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα

Μην ανησυχείς, φίλε αναγνώστη, δεν το «γυρίσαμε» στα αθλητικά εδώ στο Μονόπετο και αυτό το κείμενο ουδεμία σχέση έχει με το επόμενο ντέρμπι των «αιωνίων», ούτε με την τελευταία μεταγραφή του ΠΑΟΚ. Οι παρακάτω λέξεις είναι αποκλειστικά αφιερωμένες σε ένα αγαπημένο χειμωνιάτικο μάλλινο ύφασμα του οποίου το παρελθόν, η σύγχρονη χρήση και η ιδιαιτερότητα αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία της κλασικής ανδρικής ένδυσης.

Flannel στα αγγλικά, flanelle στα γαλλικά και φανέλα στα ελληνικά είναι η λέξη που περιγράφει το βαρύ, μαλακό και χνουδωτό ύφασμα από το οποίο ήταν ραμμένα τα κοστούμια του Ιταλού βιομηχάνου και διάσημου για τις ενδυματικές επιλογές, Gianni Agnelli. Επίσης, το ύφασμα που κατέκτησε την κινηματογραφική οθόνη μέσα από την ταινία του 1956 “The man in the gray flannel suit”με τον Gregory Peck. Η ιστορική ειρωνεία είναι ότι το ύφασμα των κοστουμιών του Agnelli ξεκίνησε ως αγροτικό, ενώ οι παραγωγοί της ταινίας με τον Gregory Peck επέλεξαν αυτόν τον τίτλο για να συμβολίσουν τον μέσο άχρωμο άντρα με το συνηθισμένο βαρετό κοστούμι. Πού να ήξεραν ότι δεκαετίες μετά ο μέσος συνηθισμένος άντρας θα φοράει φόρμες και πλαστικά μπουφάν και όποιος επιλέγει για την ένδυσή του γκρι φανελένιο κοστούμι θα ξεχωρίζει σαν τη μύγα μέσα στο γάλα, φευ…

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Το flannel, σύμφωνα με τα έως τώρα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία, φαίνεται να έχει καταγωγή από την Ουαλία με την παραγωγή του να ξεκινά τον 16ο αιώνα. Τότε, το ύφασμα αποκαλείτο «βαμβακερό Ουαλίας», καθώς η απαλή υφή του το διαφοροποιούσε από τα σκληρά worsted και τα τραχιά tweed της εποχής.

Φτιαγμένο από λαναρισμένο μαλλί, αυτό το ζεστό και άνετο στο φόρεμα ύφασμα γρήγορα έγινε απαραίτητο στους αγρότες της Ουαλίας, και μέχρι τον 17ο αιώνα είχε κατακτήσει την υπόλοιπη Βρετανία, φτάνοντας μέχρι τη Γαλλία. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, σταδιακά, η φανέλα έφυγε από τα χωράφια και τα εργοστάσια και κατευθύνθηκε προς τα γραφεία, τα πανεπιστήμια και τους ώμους των αντρών που επιζητούσαν ένα ανθεκτικό, ζεστό και άνετο ύφασμα για τα παντελόνια, τα σακάκια και τα κοστούμια τους.

Χρώματα και μοτίβα

Το γκρι φανελένιο κοστούμι αποτελεί ένα από τα πλέον εμβληματικά στοιχεία της κλασικής ανδρικής ένδυσης. Μαζί με το navy blazer και το tweed σπορ σακάκι συνιστούν την «Αγία Τριάδα» του κλασικού στιλ. Επίσημο, καθώς είναι κοστούμι, αλλά αρκετά casual εξαιτίας της χνουδωτής υφής της φανέλας, είναι ιδανικό τόσο για επαγγελματικές υποχρεώσεις, όσο και για μια βόλτα για καφέ. Σε «μεσαία» γκρι απόχρωση, όχι πολύ σκούρο, ούτε πολύ ανοιχτό, είναι το απόλυτο κοστούμι-passepartout για τους χειμερινούς μήνες.

Έχει αυτόν τον δισυπόστατο χαρακτήρα το γκρι φανελένιο κοστούμι. Από τη μία να φαίνεται αυστηρό και έτοιμο για δουλειά και από την άλλη χαλαρό, προσιτό και ιδανικό για να κάτσεις δίπλα στο τζάκι με ένα βιβλίο στο ένα χέρι και ένα single malt whiskey από το Islay στο άλλο.

Από κοντά, το γκρι flannel φαίνεται να μην είναι μονόχρωμο, η melange ύφανσή του παίζει με αποχρώσεις του γκρι, του λευκού και του μαύρου, χαρίζοντας βάθος και πολυπλοκότητα στο ύφασμα. Σε συνδυασμό, δε, με τη χνουδωτή υφή, προσδίδει μια απαράμιλλα εκλεπτυσμένη κομψότητα.

Κατά την ταπεινή άποψη του γράφοντα, λίγα πράγματα συνδυάζουν τη λειτουργικότητα με την απαλότητα αλλά και την ιδιαιτερότητα όσο ένα γκρι φανελένιο κοστούμι, ειδικά αν το σακάκι είναι σταυρωτό ή το μονόπετο το συντροφεύει ένα γιλέκο.

Σε μπλε χρώμα η φανέλα δεν θα σας συγκλονίσει, δεν διαθέτει αυτή την πολυπλοκότητα του γκρι. Είναι εξαιρετική όμως για τη δημιουργία ενός χειμωνιάτικου blazer, το οποίο θα σας συντροφεύει για πάρα πολλά χρόνια. Εκεί που αναδεικνύεται η μπλε φανέλα είναι όταν τη στολίζει μια ρίγα, συγκεκριμένα η chalk stripe. H «ρίγα της κιμωλίας» σε ελεύθερη μετάφραση, είναι πιο φαρδιά και πιο αχνή από την πιο διαδεδομένη «αδερφή» της, την pinstripe. Όπως ακριβώς και το ίχνος της κιμωλίας στον μαυροπίνακα, η chalk stripe είναι λίγο θολή, ελαφρώς διαταραγμένη και άναρχη, και αυτό σε συνδυασμό με τη χνουδωτή υφή της φανέλας παράγει ένα ξεχωριστά όμορφο και αρμονικό αποτέλεσμα.

Αν επιθυμείτε ένα αυστηρό επαγγελματικό κοστούμι ή ένα ιδιαίτερο βραδινό που θα σας κάνει να ξεχωρίζετε, κατευθυνθείτε προς ένα σταυρωτό ή three-piece φανελένιο chalk stripe.

Φυσικά, flannel υφάσματα υπάρχουν διαθέσιμα σε πολλά άλλα μοτίβα, όπως windowpane, Prince of Wales κλπ. Εξαρτάται, λοιπόν, από τις στις προτιμήσεις και την προσωπικότητα του καθενός για το τι θα επιλέξει. Αυτή είναι η μαγεία της κλασικής ανδρικής ένδυσης. Δεν υπάρχει «ταβάνι».

Το βάρος

Οι πιο μυημένοι είναι κατηγορηματικοί: φανέλα κάτω από 400 γρμ/τμ δεν είναι φανέλα. Ο γράφων θα συμφωνήσει. Αναμφίβολα, ένα τόσο βαρύ ύφασμα δύσκολα φοριέται συχνά σε μια χώρα με τις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας όπου -ειδικά στα Νότια- οι πραγματικά κρύες ημέρες του χειμώνα είναι πλέον ελάχιστες. Όμως, μόνο σε αυτά τα βάρη μπορεί η φανέλα να αναδείξει τα στοιχεία που την κάνουν μοναδική. Οι μεγάλες ιταλικές υφαντουργίες έχουν, φυσικά, δημιουργήσει φίνες φανέλες σε πολύ χαμηλότερα βάρη (η Ermenegildo Zegna διαθέτει φανέλα στα 220γρμ/τμ. Σε καλοκαιρινό βάρος, δηλαδή), οι οποίες μπορούν να χαρίσουν την ποθητή χνουδωτή αίσθηση στον φέροντα αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να συγκριθούν με τα αυθεντικά βρετανικά flannel της Fox και -παλαιότερα- της Harrisons. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην ιταλική Vitale Barberis Canonico, η οποία έφτιαχνε τα υφάσματα για τα κοστούμια του -διεθνούς πρεσβευτή της φανέλας- Gianni Agnelli και σήμερα διαθέτει σειρά εκλεκτών flannel υφασμάτων αφιερωμένα στον Ιταλό μεγιστάνα (στα 340-350 γρμ/τμ).

Ο μύθος της κασμιροφανέλας

Αν είστε μιας κάποιας ηλικίας ή ανήκετε στην… υποκουλτούρα των αντρών που συχνάζει σε ραφεία, σίγουρα θα έχετε ακούσει τη λέξη «κασμιροφανέλα». Μια λέξη άγνωστη σε όσους ξεκινούν τώρα το ταξίδι τους στο κλασικό στιλ και χρησιμοποιούν το ίντερνετ ως βασική πηγή άντλησης πληροφοριών.

Υπάρχει λόγος που συμβαίνει αυτό, αλλά πρώτα ας ξεκαθαρίσουμε ότι η κασμιροφανέλα δεν είναι φανέλα (flannel, αγγλιστί) και σε καμία περίπτωση δεν διαθέτει κασμίρι στην ύφανσή της. Με λίγα λόγια, η συγκεκριμένη λέξη είναι ένα ψέμα. Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιείται για να περιγράψει το worsted, το πιο διαδεδομένο μάλλινο αντρικό ύφασμα. Κάποια στιγμή, είχα ακούσει έναν ράφτη να αποκαλεί το worsted «ξυρισμένη φανέλα», κάτι που- μεταξύ μας- είναι πιο κοντά στην αλήθεια. Βέβαια, έχω ακούσει κι άλλον ράφτη να αποκαλεί την αυθεντική φανέλα «τσόχα», κάτι που ακόμη δεν μπορώ να αποκωδικοποιήσω, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Όπως και να έχει, εάν ακούσετε τη λέξη «κασμιροφανελα»: Πρώτον, να ξέρετε ότι πρόκειται για το κλασικό ύφασμα worsted και δεύτερον, εάν είστε σε κάποιο ραφείο ή κατάστημα εμπορίας υφασμάτων, καλό είναι να ρωτήσετε ποια είναι η ακριβής σύνθεση του υφάσματος γιατί κάποιοι μπορεί να σας πουλήσουν πολυεστέρα για κασμιροφανέλα.

Τα πουκάμισα

Τέλος, είναι απαραίτητο να σημειώσουμε ότι υπάρχει και βαμβακερή φανέλα η οποία χρησιμοποιείται κυρίως στη ραφή υποκαμίσων. Διαθέτει και αυτή χνουδωτή υφή, όπως η μάλλινη, και απαλή αίσθηση στο δέρμα. Η βαμβακερή φανέλα ταιριάζει στα πιο casual πουκάμισα, με τα καρό φανελένια πουκάμισα -αυτά του ξυλοκόπου, όπως συνηθίζουμε να λέμε-να είναι τα πιο δημοφιλή.