Ο εκδημοκρατισμός του λευκού Δημοσιεύτηκε σε: Ενδύματα

Χρώμα που συμβολίζει την αγνότητα σε κάποιες χώρες, το πένθος σε κάποιες άλλες, το λευκό διαδραματίζει τον δικό του ιδιαίτερο ρόλο στην κλασική ανδρική ένδυση.  Σίγουρα, κάποια στιγμή, όλοι έχουμε πέσει πάνω στους όρους “white collar crime” και “blue collar workers”. O πρώτος χρησιμοποιείται για όσους έχουν διαπράξει χρηματοοικονομικές απάτες, ενώ ο δεύτερος για εκείνους που ασκούν χειρωνακτική εργασία. Βλέπετε, κάποτε, οι εργάτες και οι αγρότες δεν μπορούσαν να φορέσουν λευκά πουκάμισα (πόσω μάλλον παντελόνια και σακάκια), καθώς ο ιδρώτας του κάματου, το χώμα του χωραφιού και το γράσο των μηχανών δεν επέτρεπαν τέτοιες πολυτέλειες. Για εκατονταετίες, το λευκό ήταν αποκλειστικό προνόμιο των αριστοκρατών, και αργότερα των μελών της οικονομικής ελίτ. Αυτών που, όχι μόνο δεν υπήρχε πιθανότητα να ασχοληθούν με κάποια χειρωνακτική εργασία, αλλά διέθεταν και υπηρετικό προσωπικό, το οποίο ασχολούνταν με τη φροντίδα των ενδυμάτων και των υποδημάτων τους.

Με την εμφάνιση της αστικής και μικροαστικής τάξης των εμπόρων και των υπαλλήλων, το λευκό πουκάμισο σταμάτησε να είναι αποκλειστικό προνόμιο των φεουδαρχών. Σταμάτησε να συχνάζει μόνο σε επαύλεις και παλάτια, και άρχισε να συναντάται στα γραφεία. Κάπου εκεί ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται οι όροι “white” και “blue collar workers” για να περιγράψουν τους υπαλλήλους γραφείου και τους εργάτες (γης, εργοστασίων, κλπ) αντίστοιχα.

Ωστόσο, το λευκό διατήρησε την «αριστοκρατικότητά» του για πολλές δεκαετίες μετά την πρώτη βιομηχανική επανάσταση. Μπορεί τα πουκάμισα να μπήκαν στα λογιστήρια, αλλά τα παντελόνια, τα σακάκια και τα κοστούμια εξακολουθούσαν να διαθέτουν σαφή ταξικά χαρακτηριστικά.

Μπορεί το λευκό πουκάμισο να είναι τεσσάρων εποχών, αλλά τα παντελόνια, τα σακάκια, τα κοστούμια και τα υποδήματα ήταν για πάνω από έναν αιώνα, αυστηρά καλοκαιρινά.

H «υψηλή κοινωνία» συνήθιζε να φοράει λευκά ενδύματα κατά το θέρος και να σταματάει τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου. Η ελίτ των ΗΠΑ, μάλιστα, έθεσε και τον κανόνα “you can’t wear white after Labor Day” (Labor Day είναι εθνική αργία στις ΗΠΑ, ημέρα τιμής και μνήμης για τα εργατικά συνδικάτα και γιορτάζεται την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου),  ώστε το «παλιό χρήμα» να αναγνωρίζει με μια ματιά τους νεόπλουτους που τολμούν να κυκλοφορούν με λευκά ρούχα σε λάθος εποχή. Οι φτωχοί απλά δεν είχαν τη δυνατότητα να φορέσουν λευκά, όπως έχουμε ήδη αναφέρει.

Τα λευκά ήταν ενδύματα για την καθαρή και όμορφη εξοχή, τις μεγαλειώδεις επαύλεις και τα πολυτελή θέρετρα, στα οποία οι μεγιστάνες και οι αριστοκράτες της εποχής έπαιζαν κρίκετ, κροκέ και φυσικά τένις. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η αρχική αθλητική εμφάνιση του τένις ήταν αυστηρά λευκή. Μάλιστα, μέχρι και σήμερα, για να λάβει κάποιος αθλητής μέρος στο τουρνουά τένις του Wimbledon (το παλαιότερο στον κόσμο, με ιστορία που ξεκινά το 1877), θα πρέπει να φορά αποκλειστικά και μόνον λευκά.

Τα λευκά παντελόνια υπήρχαν για να συνοδεύουν navy blazers στα φτιαγμένα από πανάκριβο ξύλο τικ καταστρώματα σκαφών αναψυχής, και τα λευκά κοστούμια αποκλειστικά για πλούσιους Ευρωπαίους που έκαναν διακοπές σε τροπικούς προορισμούς και ιδιοκτήτες τεράστιων εκτάσεων καλλιέργειας βαμβακιού στην αμερικανική πολιτεία της Τζόρτζια. Όλα αυτά όμως τελείωσαν κάποια στιγμή, φίλε αναγνώστη! Και η στιγμή αυτή ήρθε με την ανακάλυψη του πλυντηρίου ρούχων. Για την ακρίβεια, του ηλεκτρικού πλυντηρίου ρούχων.

Αν και προηγήθηκαν πολλές προσπάθειες στο παρελθόν και δεκάδες εφευρέσεις που υπόσχονταν μια πιο ξεκούραστη διαδικασία, το ηλεκτρικό πλυντήριο ήταν αυτό που πραγματικά άλλαξε τον ρου της ενδυματικής ιστορίας. Συγκεκριμένα, το 1928 ήταν το έτος κατά το οποίο μόνο στις ΗΠΑ πωλήθηκαν 913.000 πλυντήρια. Στα 1960, το 60% των αμερικανικών νοικοκυριών που διέθετε σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο είχε αποκτήσει πλυντήριο. Τα λευκά απελευθερώθηκαν από τους ταξικούς δεσμούς τους και έγιναν προσβάσιμα σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.

Οι κανόνες της ελίτ έχουν ξεχαστεί, το «παλιό χρήμα» φοράει φούτερ και μόνο το Wimbledon επιμένει να κρατά την παράδοση. Στις ημέρες μας, οποιοσδήποτε μπορεί να φορέσει, εφόσον το επιθυμεί, ένα λευκό denim παντελόνι τον Δεκέμβριο ή ακόμη και ένα λευκό κοστούμι, όπως έκανε για δεκαετίες -ανεξαρτήτου εποχής- ο συγγραφέας Tom Wolfe.

Αυτή, φίλε αναγνώστη, ήταν η σύντομη ιστορία του λευκού στην κλασική ανδρική ένδυση. Υπάρχει μόνο μία συμβουλή σχετικά με τη χρήση του: λερώνει εύκολα, ειδικά το παντελόνι, άρα πρόσεξε πού κάθεσαι.